-
1 ΘΎω
ΘΎω, vgl. ϑύνω u. ϑυνέω; ϑῦε, Od. 15, 222; ϑῡετε, Eur. I. A. 1348; aber ϑύοντα mit kurzem υ Od. 15, 260, vgl. Hippon. Ath. IX, 370 c, s. zu Ende; ϑύσω, dor. ϑῡσῶ, Theocr. 2, 33; perf. τέϑυκα, mit kurzem υ, Ar. Lys. 1062; aor. pass. ἐτύϑην, mit kurzem υ, Aesch. Ch. 240; sync. aor. med. ϑύμενος Pratin. bei Ath. XIV, 617 d; – 1) opfern; bei Hom. nur vom Verbrennen der ἀπαρχαί, bei den Att. auch vom Schlachten der Opferthiere, s. Lehrs Aristarch. ed. 2 p. 82; ἄργματα ϑῦσε ϑεοῖς Od. 14, 446; ϑεοῖσι δὲ ϑῠσαι ἀνώγει Il. 9, 219, wo darauf folgt ὁ δ' ἐν πυρὶ βάλλε ϑυηλάς, Od. 9, 231 πῦρ κείαντες ἐϑύσαμεν, wo sie nur von dem Käse, den sie essen, den Göttern Etwas darbringen können, was Ath. V, 179 c ἀπαρχὰς τῶν βρωμάτων νέμειν τοῖς ϑεοῖς erkl.; Od. 15, 222 u. 260 ist von einer Libation auf dem Schiffe die Rede; – übh. opfern Pind. Ol. 11, 59. 13, 66; ἀποτρόποισι δαίμοσι ϑῦσαι πέλανον Aesch. Pers. 200; νυκτίσεμνα δεῖπν' ἐπ' ἐσχάρᾳ πυρὸς ἔϑυον Eum. 109; Ἀργείοισιν εὔχεσϑαι χρεών, ϑύειν τε λεί. βειν τε Suppl. 459; ἔϑυσεν αὑτοῦ παῖδα Ag. 1391; καὶ τῆς τυϑείσης νηλεῶς ὁμοσπόρου Ch. 240, wie τὴν σὴν ὅμαιμον ϑῦσαι ϑεοῖσιν Soph. El. 522; ξένους Eur. I. T. 278; übertr., schlachten, morden, ξίφει ϑύουσα ϑῆλυς ἄρσενας ib. 1332; ἀπαρχάς Ar. Ran. 1239; κριϑάς, πυρούς, μελιττούτας Av. 565 ff.; δεκάτην 922; χοῖρον Ach. 758; übh. schlachten, δελφάκιον Lys. 1062; τῷ ἡλίῳ ϑύουσι ἵππους Her. 1, 216; ἱερεῖα Thuc. 1, 126 u. Folgde oft; τὰ μέγιστα ϑύματα Plat. Polit. 290 e; ϑυσίας Rep. IV, 419 u. öfter; Euthyph. 14 c οὐκοῦν τὸ ϑύειν δωρεῖσϑαί ἐστι τοῖς ϑεοῖς. – Auch pass.; τεϑυμένα ἱερά Xen. Hell. 3, 4, 4 u. sonst. – Selten c. gen., λιβανωτοῦ D. C. 56, 31. – Man bemerke noch εὐαγγέλια ϑύειν ἑκατὸν βοῦς Ar. Equ. 654, hundert Stiere für die glückliche Nachricht opfern; βασιλέως γενέϑλια ἅπασα ϑύει καὶ ἑορτάζει ἡ Ἀσία, Asien feiert mit Opfern den Geburtstag des Königs, Plat. Alc. I, 121 c; γάμους ϑύειν Plut. Pomp. 55, διαβατήρια Lucull. 24, διαβατήρια ϑύεσϑαι Thuc. 5, 54, σωτήρια, Opfer für die Rettung, Xen. An. 3, 2, 9, εὐχαριστήρια, Dankopfer, Pol. 5, 14, 8. – Med. opfern lassen, ein Opfer veranstalten; Ἀϑηναίοις ϑυσαμένοις πρὸ τοῦ λοιμοῦ Plat. Conv. 201 d Rep. II, 378 a; bes. ein Opferthier schlachten lassen, um aus den Eingeweiden Kunde über den Ausgang einer Sache zu erhalten, ἐγένετο ϑυομένοισι τὰ σφάγια χρηστά Her. 9, 62, ἐϑύετο καὶ καλλιερέετο 7, 167; ϑυομένῳ ἐπὶ Κρότωνα, in Beziehung auf den Marsch gegen Kroton, 5, 44 (vgl. Xen. An. 7, 8, 21); ἐπὶ τῷ Πέρσῃ 9, 10; ἐπ' ἐξόδῳ ἐϑύετο Εενοφῶν, er opferte, um über den Ausfall eines Streifzuges Etwas zu erfahren, Xen. An. 6, 2, 9; ἐπὶ τούτοις ἐϑύσαντο 3, 5, 18, wo Krüger viele Beispiele der Art, auch von περί τινος, beibringt; ὑπὲρ τῆς μονῆς 5, 6, 27; c. inf., ἐμοὶ ϑυομένῳ ἰέναι ἐπὶ βασιλέα οὐκ ἐγίγνετο τὰ ἱερά 2, 2, 3, wenn man nicht besser den inf. zu ἐγίγνετο τὰ ἱερά bezieht; mit indirekter Frage, ἐϑυόμην, εἰ βέλτιον εἴη 5, 9, 31, vgl. 7, 2, 15, ich opferte, um zu erfahren, ob es besser sei. – 2) im praes. u. impf. von jeder heftigen, ungestümen Bewegung, daherstürmen, daherbrausen (vgl. ϑέω u. σεύω); vom brausenden Sturme, ἄνεμος λαίλαπι od. σὺν λαίλαπι ϑύων, Od. 12, 400. 408; ἀνέμων ϑύουσιν ἀῆται Hes. O. 619; Th. 875; von daherwogenden Fluthen u. Flüssen, ὁ δ' ἐπέσσυτο οἴδματι ϑύων Il. 21, 234; 23, 230; κῦμα δ' ὄπισϑεν μέγα ϑῦε ϑαλάσσης Od. 13, 84; πόντος ἀπείριτος οἴδματι ϑύων Hes. Th. 109; δάπεδον αἵματι ϑῦεν, der Boden wogte, schäumte od. dampfte von Blut, Od. 11, 420. 22, 309. 24, 184. Auch von Menschen, in leidenschaftlicher Bewegung sein, rasen, toben; ἔγχεϊ ϑῦεν, er wüthete mit dem Speer in der Schlacht, Il. 11, 180. 16, 699; ἦ γὰρ ὅ γ' ὀλοῇσι φρεσὶ ϑύει, οὐδέ τι οἶδε νοῆσαι 1, 342; vom Zorn, κασιγνήταν μένει ϑύοισαν Pind. P. 3, 33. Von der Schlange, Nic. Th. 128; im sync. aor., ϑύμενος ἀν' ὄρεα Pratin. Ath. XIV, 617 d. Nach Hesych. auch = ἐνϑουσιᾷν. – Der gemeinschaftliche Begriff beider Bdign scheint der des Auffahrens, Aufloderns zu sein. [In ϑύειν brauchen Eur. El. 1136 Cycl. 334 u. Ar. Ach. 758 das υ kurz, wie einige andere Komiker, Mein. Men. p. 254; Pind. scheint es in der ersten Bedeutung kurz, in der zweiten lang gebraucht zu haben; so ist auch in den abgeleiteten Wörtern, die den Begriff des Opferns ausdrücken, wie ϑυσία, ϑυηλή, das υ kurz; wo der Begriff der Bewegung vorherrscht, ϑυμός, ϑύνω ist es lang; in anderen schwankt die Quantität wie die Bdtg.]
-
2 εὐ-αγγέλιον
εὐ-αγγέλιον, τό, Lohn für eine gute Botschaft. εὐαγγ. δέ μοι ἔστω, ich hoffe ein gutes Geschenk für meine Botschaft zu bekommen, Od. 14, 152, wie εὐαγγ. τόδε τίσω, 166, ich werde dir die gute Botschaft bezahlen; bes. Sp., wie plut. Demetr. 17 Ages. 33; Cic. ad Attic. 2, 12. So auch ἐστεφάνουν μ' εὐαγγ. Ar. Equ. 647, sie bekränzten mich für die gute Botschaft, u. ä. κἄγωγ' ἀναδῆσαι βούλομαι εὐαγγ. σέ Plut. 764; vgl. στεφανοῠν ἐπ' εὐαγγελίοις Plut. Sert. 11. – Dah. εὐαγγέλια ϑύειν, ein Opfer für die empfangene gute Botschaft darbringen, Xen. Hell. 1, 6, 37; Isocr. 7, 10; ἐπὶ συμφοραῖς ἀγαϑαῖσιν εἰςηγγελμέναις εὐαγγ. ϑύειν Ar. Equ. 654; καὶ ἑορτάζειν Plut. Phoc. 16, ein Dankfest dafür feiern; ἐβουϑύτει ὡς εὐαγγ., er opferte, um den Schein zu haben, daß er glückliche Botschaft erhalten habe, Xen. Hell. 4, 3, 14. – Uebh. die gute Botschaft, Luc. asin. 26; App. B. C. 4, 20 u. a. Sp. – Dah. das Evangelium, N. T. u. K. S.
-
3 ευαγγελιον
τό1) воздаяние (награда) за радостную весть Hom., Plut.2) pl. культ. благодарственная жертва за радостную вестьεὐαγγέλια θύειν Xen., Isocr., Arph., Plut., или βουθυτεῖν Xen. — совершать благодарственные жертвоприношения за радостную весть;
στεφανοῦν τινα εὐαγγέλια и ἐπ΄ εὐαγγελίοις Plut. — увенчать кого-л. за счастливую весть3) благая весть, радостное известие Luc., Plut., NT.4) евангелие(κατὰ Μαθθαῖον, v. l. Ματθῖον NT.)
-
4 εὐαγγέλιον
εὐαγγέλ-ιον, τό,A reward of good tidings, given to the messenger,εὐαγγέλιον δέ μοι ἔστω Od.14.152
; οὐ.. εὐ. τόδε τείσω ib. 166; ἀπολήψῃ τὸ εὐ. Plu.Demetr.17: in [dialect] Att. always in pl., εὐαγγέλια θύειν to make a thank-offering for good-tidings, Isoc.7.10, Men. Pk. 415;εὐ. θύειν ἑκατὸν βοῦς τῇ θεῷ Ar.Eq. 656
; ἐβουθύτει ὡς εὐ. X. HG4.3.14;εὐαγγελίων θυσίαι Aeschin.3.160
; εὐ. στεφανοῦν, ἀναδῆσαί τινα, to crown one for good news brought, Ar.Eq. 647, Pl. 765;ἐστεφανωμένη ἐπ' εὐαγγελίοις Plu.Sert.11
, cf. Supp.Epigr.1.362.7 (Samos, iv B.C.).II good tidings, good news, in pl., LXX 2 Ki.4.10, Cic.Att.2.3.1, 13.40.1, Inscr.Prien.105.40 (i B.C.): sg., J.BJ2.17.4, Luc.Asin.26, App.BC3.93, Sammelb. 421 (iii A.D.).2 in Christian sense, the gospel, Ep.Gal.1.11, etc.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > εὐαγγέλιον
-
5 εὐαγγέλιον
εὐ-αγγέλιον, τό, Lohn für eine gute Botschaft. εὐαγγ. δέ μοι ἔστω, ich hoffe ein gutes Geschenk für meine Botschaft zu bekommen; εὐαγγ. τόδε τίσω, ich werde dir die gute Botschaft bezahlen; ἐστεφάνουν μ' εὐαγγ., sie bekränzten mich für die gute Botschaft. Dah. εὐαγγέλια ϑύειν, ein Opfer für die empfangene gute Botschaft darbringen; καὶ ἑορτάζειν, ein Dankfest dafür feiern; ἐβουϑύτει ὡς εὐαγγ., er opferte, um den Schein zu haben, daß er glückliche Botschaft erhalten habe. Übh. die gute Botschaft. Dah. das Evangelium -
6 θύω
θύω, (1) opfern; nur vom Verbrennen der ἀπαρχαί, auch vom Schlachten der Opfertiere; πῦρ κείαντες ἐϑύσαμεν, wo sie nur von dem Käse, den sie essen, den Göttern etwas darbringen können; übertr., schlachten, morden; übh. schlachten; εὐαγγέλια ϑύειν ἑκατὸν βοῦς, hundert Stiere für die glückliche Nachricht opfern; βασιλέως γενέϑλια ἅπασα ϑύει καὶ ἑορτάζει ἡ Ἀσία, Asien feiert mit Opfern den Geburtstag des Königs; σωτήρια, Opfer für die Rettung. Med. opfern lassen, ein Opfer veranstalten; bes. ein Opfertier schlachten lassen, um aus den Eingeweiden Kunde über den Ausgang einer Sache zu erhalten; ϑυομένῳ ἐπὶ Κρότωνα, in Beziehung auf den Marsch gegen Kroton; ἐπ' ἐξόδῳ ἐϑύετο Εενοφῶν, er opferte, um über den Ausfall eines Streifzuges etwas zu erfahren; ἐϑυόμην, εἰ βέλτιον εἴη, ich opferte, um zu erfahren, ob es besser sei. (2) im praes. u. impf. von jeder heftigen, ungestümen Bewegung, daherstürmen, daherbrausen; vom brausenden Sturme; von daherwogenden Fluten u. Flüssen; δάπεδον αἵματι ϑῦεν, der Boden wogte, schäumte od. dampfte von Blut. Auch von Menschen: in leidenschaftlicher Bewegung sein, rasen, toben; ἔγχεϊ ϑῦεν, er wütete mit dem Speer in der Schlacht; vom Zorn. Der gemeinschaftliche Begriff scheint der des Auffahrens, Aufloderns zu sein; so ist auch in den abgeleiteten Wörtern, die den Begriff des Opferns ausdrücken, wie ϑυσία, ϑυηλή, das υ kurz; wo der Begriff der Bewegung vorherrscht, ϑυμός, ϑύνω ist es lang -
7 θύω
Aθῦον Od.15.222
, [dialect] Ion.θύεσκον Hippon. 37
: [tense] fut. θύσω [ῡ] E.El. 1141, Pl.Lg. 909d, Henioch.5.10, [dialect] Dor.θυσῶ Theoc. 2.33
; [ per.] 3pl.θυσέοντι IG12(3).452
([place name] Thera): [tense] aor.ἔθῡσα Od.9.231
, etc., [dialect] Ep.θῦσα 14.446
: [tense] pf. , Pl.R. 328c:—[voice] Med., [tense] fut. (as [voice] Pass., Hdt.7.197): [tense] aor.ἐθυσάμην Th.4.92
, ([etym.] ἐκ-) Hdt.6.91, etc.:—[voice] Pass., [tense] fut.τῠθήσομαι D.S.16.91
, Luc. DDeor.4.2: [tense] aor. ἐτύθην [ῠ] Hdt.1.216, A.Ch. 242, Philem.155.2 (part. written , cf.τὴν βοῦν τὴν θυθεῖσαν IG12(7).241
(Amorgos, iii B.C.), etc.): [tense] pf. (lyr.), Ar.Av. 1034, X. HG3.5.5 (in med. sense, 5.1.18, An.7.8.21): [tense] plpf.ἐτέθῠτο Id.HG3.1.23
. [[pron. full] ῡ in [tense] fut. and [tense] aor., [pron. full] ῠ in [tense] pf. [voice] Act. and [voice] Pass., and [tense] aor. [voice] Pass.; [pron. full] ῡ generally in [tense] pres. and [tense] impf., exc. in trisyll. cases of part., θῠοντα Od.15.260,θύ?θύωXοντες h.Ap. 491
, butθύ?θύωXεσκε Hippon. 37
; ἔθύ?θύωXε, θύ?θύωXων, Pi. O.10(11).57,13.69; θύ?θύωXειν, at the end of a line, E.El. 1141 (s.v. l., fort. θύη), Cyc. 334, Ar.Ach. 792 (spoken by a Megarian); θύ?θύωXεις, θύ?θύωXω, Strato Com.1.19, 20; θύ?θύωXωντι [ per.] 3pl. [tense] pres. subj., Theoc.4.21.]I [voice] Act., offer by burning meat or drink to the gods (τὸ θύειν δωρεῖσθαί ἐστι τοῖς θεοῖς Pl.Euthphr. 14c
),θεοῖσι δὲ θῦσαι ἀνώγει Πάτροκλον.., ὁ δ' ἐν πυρὶ βάλλε θυηλάς Il.9.219
, cf. Aristarch. ap. Sch.adloc., Com.Adesp.7D. (ap. Phryn.PSp.74 B.); ἦ ῥα καὶ ἄρ γματα θῦσε θεοῖς, of a drink-offering, Od.14.446, cf. 15.260; so ἔνθα δὲ πῦρ κήαντες ἐθύσαμεν (sc. τῶν τυρῶν) made an offering of cheese, 9.231;θ. ἀκρόθινα Pi.O.10(11).57
; πέλανον, δεῖπνα, A.Pers. 204, Eu. 109; πυρούς, ναστούς, Ar.Av. 565, 567: c. dat. rei, θ. τούτῳ ὅ τι ἔχοι ἕκαστος (with v.l. τοῦτο) Hdt.1.50.2 sacrifice, slay a victim, [ τῷ ἡλίῳ] θ. ἵππους (v.l. ἵπποισι) ib. 216;ταῦρον Pi.O.13.69
;αὑτοῦ παῖδα A.Ag. 1417
, cf. S.El. 532, etc.;ἱρά Hdt.1.59
;ἱερεῖα Th.1.126
, etc.; θ. θῦμα, θυσίαν, Pl.Plt. 290e, R. 362c, etc.; θ. διαβατήρια, ἐπινίκια, etc., Plu.Luc.24, Pl.Smp. 173a, etc.:—[voice] Pass., τὰ τεθυμένα the flesh of the victim, X.HG4.3.14, etc.; τὰ τεθ. ἱερά ib.3.5.5;τὰ θυόμενα Id.Lac.15.3
.3 abs., offer sacrifice, Hdt.1.31.al., A.Ag. 594, Fr.161.2, S.OC 1159; τοῖσι θεοῖσι θ. Pherecr. 23, cf. Hdt.4.60, 8.138;θεῶν ἕνεκα Men.129.1
.4 celebrate with offerings or sacrifices, σῶστρα θ. Hdt.1.118;γενέθλια Pl.Alc.1.121c
;Λύκαια, Ἡράκλεια X.An.1.2.10
, D.19.86;ἐλευθέρια Henioch.5.10
;γάμους Plu.Pomp.55
.6 Ἑστίᾳ θύειν, prov. of niggards, because sacrifices to Hestia admitted no one to share the offering, Theopomp.Com.28.II [voice] Med., cause a victim to be offered,τῶν θυμάτων ὧν δεῖ θύεσθαι καὶ παρίστασθαι IG5(1).1390.65
(Andania, i B.C.), etc.: hence freq. abs., consult the gods, Hdt.7.189, E.Heracl. 340; ἐπὶ Κρότωνα, ἐπὶ τῷ Πέρσῃ, i.e. on marching against.., Hdt.5.44, 9.10, cf. X.An.7.8.21; θύεσθαι ἐπ' ἐξόδῳ ib. 6.4.9; ὑπὲρ τῆς μονῆς ib.5.6.27: c. inf., θ. ἰέναι offer sacrifice [ to learn] whether to go or not, ib.2.2.3; also ἐθυόμην εἰ βέλτιον εἴη ib.6.1.31 (so in [voice] Act., ἔθυε (v.l. ἐθύετο) τῷ Διί.. πότερά οἱ λῷον καὶ ἄμεινον εἴη.. ib.7.6.44); διαβατήρια θύεσθαι, as in [voice] Act., Th.5.54.2 metaph., tear in pieces, of wild beasts, A.Ag. 137 (lyr.). (Hence θυμός, cf. Skt. dhūmás, Lat. fumus 'smoke', θυμιάω, θύος, θυήλημα, τύφω, perh. θεῖον (A), Lat. suffire; cf. sq.)------------------------------------Aἔθῡσα Call.Fr.82
:—rage, seethe,ἄνεμος μὲν ἐπαύσατο λαίλαπι θύων Od.12.400
; Ζέφυρος μεγάλῃ σὺν λαίλαπι θύων ib. 408, cf. Hes.Op. 621, Th. 874; of a swollen river, ὁ δ' ἐπέσσυτο οἴδματι θύων seething, Il.21.234; ὑψόσε θύων ib. 324; of a wind-swept sea,ὁ δ' ἔστενεν οἴδματι θύων 23.230
, cf. Hes.Th. 109, 131; of the wake of a ship,κῦμα δ' ὄπισθε πορφύρεον μέγα θῦε Od.13.85
; δάπεδον δ' ἅπαν αἵματι θῦεν the ground seethed with blood, 11.420, 22.309; of persons, storm, rage,ἦ γὰρ ὅ γ' ὀλοιῇσι φρεσὶ θύει Il.1.342
;ἔγχεϊ θῦεν 11.180
;κασιγνήτα μένει θύοισα Pi.P.3.33
;θύουσαν Ἅιδου μητέρα A.Ag. 1235
;πυκνὰ δέ οἱ κραδίη ἔντοσθεν ἔθυεν A.R.3.755
(v.l. ἔθυιεν): c.inf., desire eagerly, ἐνισπεῖν ib. 685; of a horse, Call.Fr.82; of a serpent, Nic.Th. 129 (v.l. θυίῃσι). [[pron. full] ῡ always: for θύμενος [ῠ] is f.l. for σύμενος in Pratin.Lyr.1.4.] θυίω (q. v.) should perh. be preferred in later [dialect] Ep., and is cj. in Pi.l.c. (Cf. Lett. dusmas (pl.) 'anger', dusēt 'puff', 'pant', Lat. f[ ucaron]ro (fr. dh[ ucaron]s-), θύελλα, θυίω, θυιάς (orig. madwoman); prob. cogn. with foreg.)
См. также в других словарях:
ЕВАНГЕЛИЕ. ЧАСТЬ I — [греч. εὐαγγέλιον], весть о наступлении Царства Божия и спасении человеческого рода от греха и смерти, возвещенная Иисусом Христом и апостолами, ставшая основным содержанием проповеди христ. Церкви; книга, излагающая эту весть в форме… … Православная энциклопедия
ευαγγέλιο — Στη χριστιανική Εκκλησία ο όρος χαρακτηρίζει τα τέσσερα πρώτα βιβλία της Καινής Διαθήκης, τα οποία, σύμφωνα με την παράδοση, έγραψαν ο Ματθαίος, ο Μάρκος, ο Λουκάς και ο Ιωάννης. Γραμμένα στην ελληνική γλώσσα, τα Ε. διηγούνται τα γεγονότα της… … Dictionary of Greek